Rus Klasisizm Döneminin Yazarları
Aleksander Sergeyeviç Griboyedov (1795 – 1829) Rus oyun yazarı, besteci, şair, ve diplomat.
Yazar olarak günümüze kadar gelmiş olan ünü özellikle şiir olarak yazmış olduğu komedi oyunu olan “Góre ot Oumá (Akıldan Bela)” dolayısıyladır. Kafkasya’da Rus-İran Savaşı (1826–1828)’na ve Türkmençay Antlaşması’na yaptığı katkıları dolayısıyla Rusya İmparatorluğu’nun Kaçar Hanedanı idaresinde olan İran’a Tahran elçisi olarak görevlendirildi .
Bu görevde iken Rusya’nın Türkmençay Antlaşması ile İran’a ait Kafkasya topraklarını eline geçirmesini protesto eden büyük bir gösteri yapan halk kitlesinin Rusya elçilik binasını ellerine geçirmeleri sırasında bu ayaklanmacılar tarafından öldürüldü.
Puşkin, hayatının amacı şiirlerde görünüyorken onun çağdaşı ve yakın arkadaşı Griboyedov için ana amaç, Rusya’ya vatandaşlık hizmeti etmekteydi. Griboyedov, Asya ve Kafkasya ülkelerinde Rus siyasetinin oluşumunda direkt katkıda bulunan en ünlü diplomatlarından biridir.
Griboyedov, Puşkinin en az değdiği alanı dramatik sanatında tartışılmaz bir klasik olarak kalmış. Edebiyatçılık, Griboyedov için bir meslek olmamasına rağmen onun ‘Akıldan Bela’ eseri Puşkin’in eserlerinin yanında yer almıştır. Griboyedov sadece bir edebiyat severdi, edebiyat konusunda bir amatördü. Ancak o hayattayken ‘Akıldan Bela’ eseri yayınlanmadığı halde bile çok zaman geçmeden sonra Rus edebiyatının gelişmesi ve ilerlemesi için olmazsa olmaz bir eser haline geldi.
Sadece ‘Akıldan Bela’ (Горе от ума) eseri ile Griboyedov’u tanımak yanlış olurdu. Ünlü sanatçı tiyatro için bir çok oyun, bir çok lirik şiir, makale ve notlar yazdı.
‘Akıldan Bela’ romanı, Rus komedi ve dramın özgün karakterini önceden kestirmiş oldu. Griboyedov’un bu başyapıtı, Gogol’ün eseri ‘Müfettiş’ ve Çehov’unki ‘Vişne Bahçesi’ ‘ne doğru götüren bir yoldur. Griboyedov’un Puşkin’in yanında yer alması Rus klasisizmin gelişiminde istikrarın belirtisiydi. ‘Yaşadığım gibi yazıyorum: özgür ve özgür’ Griboyedov’un sözleri tüm büyük Rus sanatçıların sloganı olabilir.
‘Akıldan Bela’ Eserinden Günümüze Ulaşan ve Dilimizden Düşmeyen Alıntılar
Служить бы рад, прислуживаться тошно.
Hizmet etmekten memnuniyet duyardım; uşaklık yapmak ise midemi bulandırıyor.
Счастливые часов не наблюдают.
Mutlu insan saatin ne olduğuna bakmaz.
Где ж лучше?
Где нас нет
En iyi yer neresi?
Bizim olmadığımız yerdir.
Дома новы, но предрассудки стары.
Binalar yeni ama önyargılar eski.
А чем не муж? ума в нём только мало:
Но чтоб иметь детей,
Кому ума не доставало?
Gayet iyi bir koca adayı. Bir tek zekası eksik.
Ama çocukları yapmak için
Kim zekaya ihtiyaç duydu ki?
Ах, злые языки страшнее пистолета!
Ah! Öfke dolu dil silahtan beter!
